Μέρος από το νιλόμετρο |
Αμερικανικοί και Αιγύπτιοι
αρχαιολόγοι έχουν ανακαλύψει μια σπάνια
δομή που ονομάζεται «ΝΙΛΟΜΕΤΡΟ» στα
ερείπια της αρχαίας πόλης Θμοῦις- Thmuis -στην περιοχή του Δέλτα της Αιγύπτου.
Πιθανόν είναι να κατασκευάστηκε κατά τη διάρκεια του τρίτου αιώνα π.Χ., όταν
διοικούσαν την Αίγυπτο οι Πτολεμαίοι , το
«νιλόμετρο»- nilometer - χρησιμοποιήθηκε
για περίπου χίλια χρόνια για να υπολογίσει τη στάθμη του νερού του ποταμού κατά
τη διάρκεια της ετήσιας πλημμύρας του Νείλου. Λιγότερες από δύο δωδεκάδες των
συσκευών είναι γνωστό ότι υπάρχουν.
"Χωρίς το ποτάμι, δεν υπήρχε ζωή στην Αίγυπτο», λέει ο αρχαιολόγος
Jay Silverstein, από το Πανεπιστήμιο της Χαβάης ένα μέλος της ομάδας που
εργάζεται στην περιοχή όπου βρέθηκε το νιλόμετρο , κοντά στη σύγχρονη πόλη του
Ελ Μανσούρας. "Υποψιαζόμαστε ότι βρισκόταν αρχικά
μέσα σε ένα σύνθετο σύμπλεγμα
ναού. Θα έχουμε υπό όψη μας τον ποταμό
Νείλο ως θεό, και το νιλόμετρο nilometer
ήταν αυτό το σημείο διασύνδεσης μεταξύ του πνευματικού και τη ρεαλιστικού.
Πριν από την ολοκλήρωση του υψηλού φράγματος του Ασουάν το 1970, ο Νείλος πλημμύριζε τις
γύρω πεδιάδες κάθε χρόνο στα τέλη του Ιουλίου ή τον Αύγουστο. Καθώς τα νερά υποχωρούσαν
το Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο, άφηναν πίσω τους ένα στρώμα εύφορης λάσπης που
ήταν απαραίτητη για την καλλιέργεια φυτών όπως το κριθάρι και το σιτάρι. Αλλά ο
όγκος της ετήσιας πλημμύρας ποίκιλλε ευρέως. Εάν η πλημμύρα ήταν ανεπαρκής,
μόνο μια μικρή περιοχή της καλλιεργήσιμης γης θα καλυφθεί με τη ζωοφόρο ιλύ, κάτι που συχνά οδηγεί σε πείνα. Αν η
στάθμη του νερού ήταν πολύ υψηλή, θα σαρωθούν τα σπίτια και οι δομές που έχουν κατασκευαστεί
στην πεδιάδα και καταστρέφουν τις καλλιέργειες. Υπολογίζεται ότι οι πλημμύρες
ήταν είτε ανεπαρκής ή υπερβολικές περίπου μία φορά κάθε πέντε έτη κατά την
φαραωνική περίοδο.
Το νιλόμετρο |
Κατασκευασμένο από μεγάλους πωρόλιθους, το «νιλόμετρο» ήταν μια κυκλική κατασκευή και περίπου 2,4 μέτρα
σε διάμετρο με μια σκάλα να οδηγεί στο εσωτερικό του. Είτε ένα κανάλι θα το συνδέσει
με το ποτάμι, ή απλώς μετρά τον υδροφόρο ορίζοντα ως υποκατάστατο για τη δύναμη
του ποταμού. Επτά πήχεις-περίπου 10 πόδια (3,04 μέτρα) -Ήταν το βέλτιστο ύψος
για την ευημερία. "Κατά τη διάρκεια των Φαραώ, το «νιλόμετρο» χρησιμοποιήθηκε για τον υπολογισμό της
εισφοράς των φόρων, και αυτό ήταν επίσης πιθανό σε αυτή την περίπτωση και κατά την Ελληνιστική
περίοδο," λέει ο Robert Littman, ένας αρχαιολόγος στο Πανεπιστήμιο της
Χαβάης. "Αν η στάθμη του νερού που αναγράφεται γίνει αιτία να υπάρξει μια
πλούσια συγκομιδή, οι φόροι θα είναι υψηλότεροι."
Μια λίστα με Ελληνικά ονόματα ήταν χαραγμένα σε ένα μπλοκ από
ασβεστόλιθο στο «νιλόμετρο». Κάθε όνομα ακολουθείται από έναν αριθμό, που
δείχνει ότι τα άτομα που καταγράφηκαν ήταν δικαιούχοι οι οποίοι συνέβαλαν με
κεφάλαια για την κατασκευή της δομής.
Στην πόλη Θμοῦις το 2009 βρέθηκε ναός της Πτολεμαϊκής περιόδου |
Στο τρίτο αιώνα π.Χ., η Αίγυπτος
κυβερνήθηκε από τους Πτολεμαίους, μια ελληνική δυναστεία που ανέλαβε την
εξουσία εκεί μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Στην αρχαιότητα υπήρχαν τουλάχιστον επτά παραπόταμοι του Νείλου, ενώ σήμερα υπάρχουν μόνο τρεις.
Καθώς ορισμένα κανάλια του ποταμού έχουν στερέψει ή μετατοπιστεί Φυσικά, οι
θέσεις των ανθρώπινων οικισμών άλλαξαν, επίσης, για να ακολουθήσουν τον Νείλο. Προηγούμενες
αρχαιολογικές ανασκαφές έδειξαν ότι η αρχαία πόλη της Mendes είχε ήδη μειωθεί
κατά τον τέταρτο αιώνα π.Χ., η άνοδος της Thmuis, που βρίσκεται περίπου μισό
χιλιόμετρο νότια της αρχαίας Mendes, φαίνεται να έχει προκύψει για να
φιλοξενήσει την αλλαγή πορείας του Νείλου.
Thmuis σημαίνει «νέα γη» στην αιγυπτιακή.
Η ανακάλυψη του αρχαίου «νιλόμετρου » επιβεβαιώνει τη θέση του παλαιού καναλιού του
Νείλου κατά μήκος της δυτικής πλευράς της Thmuis. Σήμερα ο Νείλος έχει
μετατοπιστεί ακόμα μια φορά. Η μεγαλύτερη πόλη της περιοχής είναι τώρα το Ελ
Μανσούρας, που βρίσκεται στις όχθες του Νείλου, ενώ η Thmuis έχει συρρικνωθεί
σε ένα μικρό χωριό.
Η τοποθεσία του «νιλόμετρου» δείχνει ότι ήταν πιθανό μέρος ενός ιερού ναού, όπου οι
ιερείς χρησιμοποιούσαν αυτή την δομή για να προβλέψουν τις εποχιακές πλημμύρες και οι αγρότες άφηναν
προσφορές με την ελπίδα της νίκης υπέρ του θεού Ποταμού.
Αλλά ίχνη του ποταμού και η ιερή σημασία του παραμένουν στο τοπίο
και τον τοπικό πολιτισμό. Ο υδροφόρος ορίζοντας είναι ακόμα αρκετά υψηλός ώστε
να είναι προσβάσιμος και χρήσιμος ο
χώρος και οι εργάτες που σκάβουν τα
θεμέλια ενός σταθμού άντλησης νερού είναι που ανακάλυψαν το «νιλόμετρο» .
ένας από τους Αιγύπτιους ανασκαφείς υπενθύμισε μια ιστορία περίπου 30
χρόνια πριν. Μια νεαρή γυναίκα από την περιοχή κυλίστηκε προς τα κάτω από την
πλευρά ενός λόφου πάνω από το «νιλόμετρο». Εξήγησε ότι αυτό ήταν ένα έθιμο που
συνδέεται με τις παραδοσιακές συνήθειες της περιοχής που συνδέεται με τη
γονιμότητα. Οι νεαρές γυναίκες που ελπίζουν να μείνουν έγκυες είχε κάνει το
ίδιο για πολλές γενιές. Ο Νείλος είχε μετατοπιστεί την πορεία του εδώ και πολύ
καιρό, αλλά δίνοντας ζωή με την δύναμη
του συνεχίστηκε αυτή η παράδοση στα τοπικά έθιμα.