Ακριβώς 200 χρόνια μετά την έγκριση από το βρετανικό Κοινοβούλιο της αγοράς των γλυπτών του Παρθενώνα από τον λόρδο Ελγιν, Βρετανοί βουλευτές κατέθεσαν για πρώτη φορά μία πρόταση νόμου που ζητά την επιστροφή τους στο «σπίτι» τους.
Μέλη του Κοινοβουλίου, από διάφορα πολιτικά κόμματα, που υποστήριξαν το σχέδιο νόμου αλλά και ακαδημαϊκοί μίλησαν στο «Έθνος της Κυριακής» για τη δυναμική καμπάνια που έχουν ξεκινήσει για την επανένωση των γλυπτών στο Μουσείο της Ακρόπολης, καταγγέλλοντας τη βρετανική «αλαζονεία» και προωθώντας την επιστροφή των γλυπτών ως μια χείρα φιλίας προς την Ελλάδα στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων με την ΕΕ για το Brexit.
Το σχέδιο νόμου, το οποίο ήταν
πρωτοβουλία του βουλευτή των Φιλελεύθερων Δημοκρατών, Μαρκ Ουίλιαμς, και προβλέπει «μεταβίβαση της κυριότητας και επιστροφή στην Ελλάδα» των Γλυπτών του Παρθενώνα ζητώντας την ακύρωση των πράξεων του 1816 και του 1963, με την οποία η Μεγάλη Βρετανία προσπάθησε να κατοχυρώσει την αγορά τους από τον λόρδο Ελγιν, υποστηρίχθηκε από έξι ακόμα βουλευτές.
Ένας εξ αυτών είναι ο Ουαλός βουλευτής Χάιγουελ Ουίλιαμς, του κόμματος Plaid Cymru, ο οποίος εξήγησε ότι με την κατάθεση της πρότασης νόμου «ανοίγεται η δυνατότητα να συζητηθεί το ζήτημα στο κοινοβούλιο», αν και αναγνώρισε ότι «η πλειοψηφία των Βρετανών βουλευτών είναι ακόμα αντίθετοι στην επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα».
«Να ξεχάσει το παρελθόν της»
Ο βουλευτής, ο οποίος ασχολείται με την εν λόγω καμπάνια εδώ και χρόνια, θεωρεί ιδιαίτερα σημαντική την πρωτοβουλία «σε όρους παγκόσμιας κουλτούρας» και στο πλαίσιο των συζητήσεων για την αποχώρηση της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση πιστεύει ότι «είναι ένα σημαντικό ζήτημα για τον τρόπο που η Βρετανία βλέπει τον εαυτό της, όχι ως παγκόσμια δύναμη αλλά ως συνεργάτης των άλλων χωρών, με στόχο να απομακρυνθεί από το αυτοκρατορικό παρελθόν της».
«Το να επιστρέψει έργα τέχνης είναι ένας τρόπος για να το πράξει αυτό», τόνισε ο Ουίλιαμς, διευκρινίζοντας ότι αναφέρεται συγκεκριμένα στα γλυπτά του Παρθενώνα.
Ο Ρότζερ Γκέιλ, βουλευτής των Τόρις, ο οποίος συνυπέγραψε την πρόταση με σχεδόν το σύνολο του κυβερνώντος κόμματός του να είναι αντίθετοι, είπε στο «Έθνος» ότι έχει «αφιερωθεί στην καμπάνια για την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα. Υποστηρίζω την επιστροφή τους στην Αθήνα, αφού εκεί μπορούν να εκτεθούν μέσα στο σωστό πλαίσιο. Είναι πολύ σημαντικό να βρίσκονται σε ένα κατάλληλο και σύγχρονο μουσείο, όπου ο κόσμος θα μπορεί να τα απολαύσει και πιστεύω ότι πρέπει να εκτίθενται όλα τα γλυπτά στο ίδιο μέρος».
Θα βάλουμε τέλος στην αδικία με τα γλυπτά του Παρθενώνα
Την αδιαλλαξία της κυβέρνησης των Τόρις κατήγγειλε ο Άντριου Τζορτζ, πρώην βουλευτής με τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες και πρόεδρος της οργάνωσης «Marbles Reunited», επισημαίνοντας ότι είναι αντίθετη με την κοινή γνώμη που «ήταν πάντα συντριπτικά υπέρ της επιστροφής των γλυπτών. Το σχέδιο νόμου είναι ένα είδος κοινοβουλευτικής διαμαρτυρίας εναντίον της αδιαλλαξίας της κυβέρνησης πάνω στο ζήτημα και της ασκεί πίεση να το εξετάσει», ανέφερε, υπογραμμίζοντας ότι «οι Συντηρητικοί που είναι στην εξουσία είναι πολύ εχθρικοί στην ιδέα της επιστροφής των γλυπτών και, μολονότι υπάρχουν μερικοί που την υποστηρίζουν, οι περισσότεροι έχουν μια αλαζονική αντίληψη ότι τα γλυπτά εκτίθενται πολύ καλύτερα στη Βρετανία. Πρόκειται για μια τεράστια αδικία και θέλω να κάνω ό,τι περνάει από το χέρι μου για να υποστηρίξω την εκστρατεία», μας είπε ο Άντριου Τζορτζ, ο οποίος ως βουλευτής είχε θέσει πολλές φορές το ζήτημα προς συζήτηση, αν και είναι η πρώτη φορά που κινείται η συγκεκριμένη διαδικασία. Επίσης μας παρέθεσε τα επόμενα βήματα της καμπάνιας: «Τώρα που έχει καταγραφεί το νομοσχέδιο, το επόμενο βήμα είναι να έχουμε γύρω στον Οκτώβριο ή Νοέμβριο μια ψηφοφορία για να συζητηθεί το ζήτημα στο κοινοβούλιο εντός του έτους. Επίσης θα γίνει μια προσπάθεια να μιλήσουμε με τα υπουργεία της νέας κυβέρνησης και να τους εξηγήσουμε γιατί πρέπει να επιστραφούν τα γλυπτά και ότι στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων με την ΕΕ θα είναι ένα καλό μέσο για να πείσουμε την Ελλάδα να υποστηρίξει τις θέσεις μας και τους όρους που επιθυμούμε».
Εσωστρεφείς και απρόθυμοι
Σχετικά με το πώς η καμπάνια για το Brexit επηρεάζει την καμπάνια για την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα ανέφερε ότι κάποιοι υποστηρίζουν ότι «αποχωρώντας από την Ευρωπαϊκή Ένωση η Βρετανία θα γίνει πιο εσωστρεφής και λιγότερο πρόθυμη να ακούσει τις άλλες χώρες και ότι αυτό εξανεμίζει κάθε ελπίδα επιστροφής τους», ενώ άλλοι λένε ότι «μπορεί να μας δώσει την ευκαιρία να φανούμε ισχυροί και να δείξουμε σε άλλες χώρες, όπως η Ελλάδα, τη γενναιοδωρία μας και να διαπραγματευτούμε μια καλύτερη συμφωνία για τη διαδικασία εξόδου από την ΕΕ».
Τις συνθήκες έκθεσης των γλυπτών στο Βρετανικό Μουσείο κατήγγειλε στο «Έθνος» ο καθηγητής Πολ Κάρτλετζ, που είναι και αντιπρόεδρος της «British Committee for the Reunification of the Parthenon Marbles». «Η έκθεσή τους στην Duveen Gallery του Βρετανικού Μουσείου είναι εξωφρενική. Ο Τζόζεφ Ντουβέν ήταν ένας μάλλον άτεχνος συλλέκτης τέχνης και μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Βρετανικού Μουσείου, και ο χώρος που έχει πάρει το όνομά του έχει διαμορφωθεί με βάση τις δικές του προδιαγραφές. Αυτό σημαίνει ότι τα κομμάτια της ζωφόρου εκτίθενται στους εσωτερικούς τοίχους του Μουσείου, ενώ στον Παρθενώνα βρίσκονταν στο εξωτερικό του σηκού.
Το χειρότερο είναι ότι αν και το Βρετανικό Μουσείο κατέχει μόνο τα μισά από τα απομεινάρια της ζωφόρου, τα εμφανίζει με τρόπο που δίνεται η λανθασμένη εντύπωση ότι αυτά αποτελούν την πλήρη ζωφόρο», ανέφερε ο Κάρτλετζ. «Μόνο αν επιστραφούν στο νέο Μουσείο της Ακρόπολης στην Αθήνα θα μπορούμε να πούμε ότι έχει αποκατασταθεί η δικαιοσύνη σε ένα από τα σημαντικότερα μνημεία του δυτικού και παγκόσμιου πολιτισμού», είπε και τόνισε: «Εδώ και καιρό θεωρώ πολιτιστικό και διεθνές διπλωματικό σκάνδαλο, ένα σημαντικό μνημείο της UNESCO να βρίσκεται σήμερα διαμελισμένο και διάσπαρτο ανάμεσα σε εκθέσεις μουσείων έξω από το αρχικό και "φυσικό" σπίτι των μαρμάρων του Παρθενώνα.
Είναι σωστό ένα μεγάλο μέρος του αρχικού μνημείου που μπορεί ακόμα να επιβιώσει και να επιμεληθεί σωστά να βρίσκεται όσο το δυνατόν πλησιέστερα στην αρχική τοποθεσία στην Ακρόπολη, δηλαδή στο υπέροχο νέο μουσείο της Ακρόπολης».
Ρότζερ Γκέιλ (Βουλευτής των Τόρις)
«Υποστηρίζω την επιστροφή τους στην Αθήνα, αφού εκεί μπορούν να εκτεθούν μέσα στο σωστό πλαίσιο. Είναι πολύ σημαντικό να βρίσκονται σε ένα κατάλληλο και σύγχρονο μουσείο, όπου ο κόσμος θα μπορεί να τα απολαύσει και πιστεύω ότι πρέπει να εκτίθενται όλα τα γλυπτά στο ίδιο μέρος».
Άντριου Τζορτζ (Πρώην βουλευτής με τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες και πρόεδρος της οργάνωσης «Marbles Reunited»)
«Το σχέδιο νόμου είναι ένα είδος κοινοβουλευτικής διαμαρτυρίας εναντίον της αδιαλλαξίας της κυβέρνησης πάνω στο ζήτημα και της ασκεί πίεση να το εξετάσει. Πρόκειται για μια τεράστια αδικία και θέλω να κάνω ό,τι περνάει από το χέρι μου για να υποστηρίξω την εκστρατεία».
Χάιγουελ Ουίλιαμς (Βουλευτής του κόμματος της Ουαλίας Plaid Cymru)
«Είναι ένα σημαντικό ζήτημα για τον τρόπο που η Βρετανία βλέπει τον εαυτό της, όχι ως παγκόσμια δύναμη αλλά ως συνεργάτης των άλλων χωρών, με στόχο να απομακρυνθεί από το αυτοκρατορικό παρελθόν της. Το να επιστρέψει έργα τέχνης είναι ένας τρόπος για να το πράξει αυτό».
Πολ Κάρτλετζ (Καθηγητής και αντιπρόεδρος της «British Committee for the Reunification of the Parthenon Marbles»)
«Είναι πολιτιστικό και διεθνές διπλωματικό σκάνδαλο, ένα σημαντικό μνημείο της UNESCO να βρίσκεται διάσπαρτο ανάμεσα σε εκθέσεις μουσείων έξω από το αρχικό και ''φυσικό'' σπίτι του. Το σχέδιο νόμου βάζει το ζήτημα στις συζητήσεις στους διαδρόμους του Ουεστμίνστερ και ευαισθητοποιεί την κοινή γνώμη στη χώρα».
Στο Μουσείο της Ακρόπολης
«Μόνο αν επιστραφούν στο νέο Μουσείο της Ακρόπολης στην Αθήνα θα μπορούμε να πούμε ότι έχει αποκατασταθεί η δικαιοσύνη σε ένα από τα σημαντικότερα μνημεία του δυτικού και παγκόσμιου πολιτισμού», είπε ο καθηγητής Πολ Κάρτλετζ, ο οποίος έχει καταγγείλει και τις συνθήκες έκθεσης των γλυπτών στο Βρετανικό Μουσείο.- Ε. Πανσεληνα, Έθνος
